بسم الله الرحمن الرحیم
چیستان
چیستان یا معما که در گویش هزاره گی به آن مسئله نیز گویند بخشی از فرهنگ عامیانه ی هزاره ها را تشکیل میدهند؛ معمولا کودکان و نوجوانان بیشتر به ان علاقه نشان میدهند. حل معما برای اوقات بیکاری علاوه بر خاصیت سرگرم کنندگی ان , خیال و قوه تفکر کودکان را نیز تقویت می دهد. در زیر چند نمونه از چیستان برای شما اورده
آسمان پر ستاره دنگگ دنگگ موباره.
غربال هنگام بیختن ارد
از بال امد تیر واری شیشت میر وری رفت سگ پیر وری.
ژاله
تاقچه پر میخچه.
دهان و دندان
پنچ پلنگ سر کبود کفته ره برد ده دان غار. از دان غار در ترق سنگ از ترق سنگ ده دشت نیل از دشت نیل در دشت مولا پرته کد.
پنچ انگشت که لقمه را به دهان و زیر دندان برده بعد وارد معده شده تا تخلیخه شود و در صحرا ریخته شود
شاه خانه بالا خانه منه شی بلبل می خوانه.
دهان و سقف ان و زبان
ریسپون رسه بسه هر چه دراز کنی میرسه
چشم که تا دور دستها را می بیند
روز منزل زد منزل زد شو یک پشسه جای گرفت
عصا که فقط به قدر یک سکه جای را اشغال می کند
عجایب سری را دیدم در ان دشت خودش بی دم دنبال دم دار می گشت
گاو آهن یا چوب قلبه
قلف کدم کلی کدم از سر کوه للی کدم
اشک که هنگام گریه کردن چشم باز و بسته می شود
قیل کی قیله دم شی کیله گاو کی نیه خر کی نیه بار موبره
هواپیما
نام شی تلخ خودش شیرین
تلخان توت
تب تب تب نم نم نم سرخ و یشل گنبدی گل
تندور هنگام نان پختن |